Degustacja nowego rocznika 1ÖTW – Wien
W tym roku spotkało nas spore wyróżnienie i zostaliśmy zaproszeni przez ÖTW – Österreichischen Traditionsweingüter na doroczną i przeznaczoną dla prasy, degustację najnowszego rocznika Erste Lagen, czyli najwyższej kategorii win produkowanej przez członków stowarzyszenia. Degustacja odbywała się na początku września w pięknych wnętrzach pałaców Schloss Petronell oraz Schloss Grafenegg i połączona była z różnymi dodatkowymi aktywnościami – spacerami z producentami po winnicach w Carnuntum i Kamptal, degustacją starszych roczników i koncertem wspaniałej Filharmonii Wiedeńskiej na świeżym powietrzu, w amfiteatrze. To były niesamowicie intensywne trzy dni, które umożliwiły poszerzenie wiedzy o naddunajskich regionach Austrii, ale przede wszystkim dały okazję do poznania wielu winiarzy, rozmów z nimi i wypytywania o wszystkie interesujące szczegóły.
Czas przelać te doświadczenia na bloga i podzielić się nimi z Wami.
Czym jest ÖTW?
O samej organizacji ÖTW pisaliśmy już wiele razy, ale pozwólcie, że w kilku słowach Wam ją jeszcze raz przybliżymy. Została ona powołana przez samych winiarzy z Kamptal i Kremstal na początku lat 90-tych ubiegłego wieku. Przez pierwsze niemal 20 lat prowadzili oni dogłębne badania na temat gleby i potencjału miejscowych winnic, czego efektem było sklasyfikowanie poszczególnych parceli i wyodrębnienie tych najbardziej znaczących – nazwanych „Erste Lagen”. W procesie ich doboru brano pod uwagę wielorakie kryteria m.in. historyczne, geologiczne, klimatyczne, ekonomicze i jakościowe. W roczniku 2010 pierwsze tak oznaczone wina trafiły na rynek, a rok później odbyła się pierwsza z dorocznych degustacji, podczas której zaprezentowano je dziennikarzom z całego świata. Co istotne, udział w takiej degustacji jest dla gości nie tylko okazją aby spróbować bieżącego rocznika, ale oceny przyznawane winom przez dziennikarzy stają się częścią tego projektu i brane są pod uwagę przy kształtowaniu klasyfikacji. Cały czas bowiem trwa ewaluacja wyznaczonych siedlisk i ostateczne kształtowanie listy Erste Lagen, a ponadto część z tych winnic ma zostać podniesiona około 2026 roku do kategorii Grosse Lagen. W międzyczasie do winiarzy z Kamptal i Kremstal dołączyło kilku producentów z Wagram i Traisental, a w bieżącym roku stowarzyszenie powiększyło się o dwa nowe oddziały grupujące Carnuntum i Wiedeń. Łącznie do ÖTW należy obecnie 62 członków, a klasyfikacja winnic obejmuje 72 siedliska Erste Lagen.
Wiedeń – region winiarski
Na początek naszej relacji chcemy Wam opowiedzieć o winach z Wiednia. Co bowiem ciekawe, w administracyjnych graniach stolicy Austrii znajduje się całkiem pokaźna liczba winnic – 640 hektarów. Przekraczając Dunaj którymś z mostów i spoglądając na północ, w kierunku zboczy Lasu Wiedeńskiego, wyraźnie widać ciągnące się na wzgórzach rzędy winorośli. Pozostałe winnice można też znaleźć na południowym-zachodzie miasta, w dzielnicy Liesing, na południu w Favoriten i na lewym brzegu Dunaju we Florisdorfie. W całym Wiedniu wyodrębniono 145 nazwanych parceli, z czego 12 zakwalifikowanych zostało do kategorii Erste Lagen (łącznie jest to nieco ponad 18 hektarów winnic).
Specyficznym rodzajem win powstających w austriackiej stolicy jest słynny Wiener Gemischter Satz, a więc kupaż różnych odmian rosnących na jednej parceli, zbieranych w tym samym momencie i razem winifkowanych. Obok tego „field blendu”, wina Erste Lagen mogą powstać jako butelki zawierające pojedyncze odmiany – Grüner Veltlinera, Rieslinga i Weissburgundera.
Do ÖTW Vienna należy obecnie 8 producentów – Weingut Christ, Weingut Cobenzl, Weingut Edlmoser, Weingut Fuhrgassl-Huber, Weingut Mayer am Pfarrplatz, Weingut Rotes Haus (właścicielem jest Weingut Mayer), Weingut Fritz Wieninger i Weingut Hajszan Neumann (właścicielem jest Fritz Wieninger).
Wiedeń – warunki klimatyczne w 2017 roku
Rocznik, z którego pochodziły zaprezentowane wina, był pod wieloma aspektami ekstremalny. Rozpoczął się od wyjątkowo mroźnego stycznia (najzimniejszego od 30 lat), ale znów marzec był najcieplejszy od czasu, kiedy prowadzone są pomiary. W związku z tym winorośle zaczęły szybko wypuszczać pąki, ale na szczęście kilka przymrozków w kwietniu i maju nie dotknęło w znaczący sposób winnic. Za to od czerwca nadeszła fala upałów, która trwała do sierpnia. Równocześnie praktycznie nie padało, więc w wielu miejscach nastała susza, a krzewy dotknął stres wodny. Sytuację uratował chłodny i wilgotny wrzesień, choć i tak zbiory zwykle odbyły się 2-3 tygodnie wcześniej niż zwykle.
Spróbowane wina Erste Lagen
Podczas degustacji zostały nam zaprezentowane 24 wina z Wiednia sklasyfikowane jako Erste Lagen. Poniżej prezentujemy najlepszą dziesiątkę, a oceny pozostałych win znajdziecie na dole wpisu.
Weingut Christ Wiener Gemischter Satz Wiesthalen 1ÖTW 2017
Pochodzi z winnicy zlokalizowanej na Bisambergu , wzgórzu leżącym na lewym, wschodnim brzegu Dunaju. Parcela zajmuje niewielkie, dość płaskie obniżenie na którym dominuje piaszczysta i lessowa gleba naniesiona tu przez wylewającą od tysiącleci rzekę, na której miejscami znajdziemy wyjątkowo duże nagromadzenia wapienia. Wino jest bardzo aromatyczne, bogate, intensywne – czuć sporo rozpuszczonego masła, ale też zioła, biały pieprz, trochę moreli, kwiatów. Usta ładnie pełne, podążają dobrze za zapachem i kończą się kwaskowo-słonym finiszem. Mocne, stanowcze, dobrze zbudowane wino. Znakomite- (92/100).
Weingut Edlmoser Wiener Gemischter Satz Himmel 1ÖTW 2017
Tu przenosimy się na południowo-zachodnie obrzeża Wiednia. Tutejsze winnica, tak ja Himmel wystawione są na ciepłe masy powietrza znad Węgier. Gleba zbudowana jest głównie z dolomitów o wysokiej zawartości wapnia. W składzie znajdziemy mieszankę Grüner Veltlinera, Weissburgundera, Rieslinga, Neuburgera, Muscata, Traminera, Zierflandera i Rotgipflera. Ten Gemischter Satz miał najbardziej urokliwy, aromatyczny nos ze wszytskich spróbowanych win z Wiednia. Znajdziemy tu rumianek, słodziutkie jabłka, płatki róży, brzoskwinie i morele. Usta też przyjemnie pełne, wydają się lekko oranżadowe, ale kwasowości również nie da się nic zarzucić. Bardzo apetyczne, urokliwe i niesamowicie pijalne. Raczej do szybkiego wypicia, niż odłożenia na półkę. Znakomite- (92/100).
Weingut Wieninger Wiener Gemischter Satz Rosengartel 1ÖTW 2017
Najwyżej oceniona butelka od najsłynniejszego winiarza z austriackiej stolicy i koła zamachowego tutejszego winiarstwa. Jednak przy tym wszystkim Fritz Wieninger jest sympatycznym człowiekiem. Gdy po VieVinum, w drodze do domu, zajechaliśmy do jego winiarni zrobić zakupy, zdziwiliśmy się zastawszy go osobiście w sklepie. Wbijając rachunek przepraszająco tłumaczył, że wolno mu to idzie, bo rzadko obsługuje kasę fiskalną, ale po trzech dniach festiwalu dał dzień wolnego pozostałym pracownikom. To się nazywa szef.
Parcela Rosengartel znajduje się na Nussbergu, czyli wzgórzu na północy Wiednia z przepiękną panoramą na całą stolicę (warto się tam wdrapać, bo widok jest oszałamiający, a po wszystkim można usiąść z kieliszkiem wina w którymś z wielu heurigerów, które tam znajdziecie). W składzie wina znajdziemy Grüner Veltlinera (około 50 %), Weissburgundera, Neuburgera, Traminera i Rieslinga. Krzewy rosną na wapiennym piaskowcu, pod którego cienką warstwą znajdziemy macierzystą skałę. Wszystkie próbowane wina Wieningera są za młodu nieco zamknięte i również w tym przypadku nos był dość zachowawczy. Dopiero po chwili, gdy się nieco ociepliło, zaczęło się pojawiać więcej nut ziołowych (pokrzywa i szałwia). Na podniebieniu czuć masę i koncentrację, ale na razie również niewiele szczegółów da się odczytać. Kwasowość jest mocna, ale wino zdecydowanie potrzebuje czasu. Bardzo dobre+ (91/100).
Jeśli chcecie poczytać więcej o winach od Fritza – tu i tu znajdziecie ich przegląd.
Weingut Hajszan Neumann Riesling Steinberg 1ÖTW 2017
Parcela Steinberg leży około 500 metrów na południowy-zachód od Nussbergu. Leży na wysokości 300 metrów, a dominuje na niej wiedeński piaskowiec. W tym Rieslingu znajdziemy dużo soczystości okraszonej nutami ziołowymi. Na podniebieniu wyraziście mineralne i kredowe. W zasadzie nie gra na owocowych nutach, ale wspomnianych tonach kamiennych i jest to udana symfonia. Kwasowość jest potężna, utrzymująca się w długim finiszu. Bardzo dobre+.
Weingut Edlmoser Riesling Sätzen 1ÖTW 2017
Winnica Sätzen jest przedłużeniem parceli Himmel, skąd pochodziło poprzednie wino tego producenta. Jest ona trochę dalej odsunięta od lasu, ale gleba jest podobna – wapienny dolomit na podłożu zbudowanym z dawnych morskich osadów. Usta są bardzo ładnie mineralne, mają też przyjemne napięcie i strukturę. Pojawia się też sporo cytryn, limonki i jabłek. Zapach ładnie skorelowany ze smakiem, a całe wino ma sporo przestrzeni. Warto odłożyć na 2-3 lata. Bardzo dobre+.
Weingut Wieninger Wiener Gemischter Satz Ulm 1ÖTW 2017
Kolejny z Gemischter Satzów Wieningera powstaje z 9 odmian – Weissburgundera, Neuburgera, Welschrieslinga, Grüner Veltlinera, Sylvanera, Zierfandlera, Rotgipflera, Traminera i Rieslinga. Całość fermentuje częściowo w stalowych zbiornikach i beczkach (25%), a następnie dojrzewa 10 miesięcy na osadzie. Położona z widokiem na Dunaj winnica Ulm korzysta z bogatego w wapień osadowego podłoża. Znów mamy do czynienia z winem, które strukturalnie jest świetnie zbudowane, ale jeszcze potrzebuje czasu, aby się otworzyć. Na razie mamy delikatne nuty kwiatowe, nieco akcentów jabłek, gruszek, ziół i silną kwasowość (zwłaszcza w drugiej części ust). Bardzo dobre (90/100).
Weingut Fuhrgassl-Huber Riesling Preussen 1ÖTW 2017
Nie mieliśmy okazji próbować wcześniej win tego producenta, więc tym bardziej zdziwiła nas jego tak wysoka pozycja w ostatecznym zestawieniu. Może to wpływ tej świetnej winnicy, która zbudowana jest na piaskowcu, który jest bardzo bogaty w kwarc. Zapach jest bardzo przyjemny, delikatnie słodkawy, ale zupełnie nieprzesadzony. Mamy tu wosk, są cytryny w syropie, karmelizowane skórki pomarańczy, słodkie czerwone jabłka. Może nie jest to wielkie wino, ale ma przyjemną strukturę i świetny faktor pijalności. Bardzo dobre (90/100).
Weingut Roten Haus Wiener Gemischter Satz Preussen 1ÖTW 2017
Kolejne wino z tej samej winnicy to mieszanka Chardonnay, Grauburgundera, Weissburgundera, Neuburgera i Traminera. W nosie mocno zbudowane, silne i intensywne – dominują nuty ziołowe z niewielkim dodatkiem słodkich jabłek, gruszek i melona. Na podniebieniu dochodzi do tego również nieco masła i wanilii. Dość pełne, kwasowość mogłaby być nieco wyższa, pewnie smakowałoby jeszcze lepiej w towarzystwie tłustszej ryby, albo nawet drobiu. Bardzo dobre (90/100).
Weingut Rotes Haus Wiener Gemischter Satz Langteufel 1ÖTW 2017
Tu znów mamy parcelę, która leży zaraz obok Preussen. W dolnej części winnica ma podobną, ale wyższe partie zbudowane są w oparciu o wapienne skały osadowe pozostawione tu przez istniejące przed wiekami morze. Zapach jest bardzo pełny i wielowymiarowy – obok masła i wosku znajdziemy morele, gruszki, dojrzałe jabłka. Na języku czuć masę (15% alkoholu robi swoje), ale pojawia się również kwasowość. Całość jest dobrze skrojona, choć brakuje lepszej równowagi. Wysoką oceną zawdzięcza przede wszystkim świetnej warstwie aromatycznej. Bardzo dobre (90/100).
Weingut Fuhrgassl-Huber Weissburgunder Schenkenberg 1ÖTW 2017
Winnica Schenkenberg pierwszy raz wspomniana została w zapiskach w 1329 roku. To, co ją wyróżnia to gleba o bardziej zasadowym odczynie niż w przypadku innych parceli. W nosie znajdziemy rumianek, trochę słodkich kwiatów, delikatne mgnienie moreli. Usta z dobrym balansem słodyczy i kwasowości (ta pojawia się zwłaszcza w finiszu). Lekkie, niezbyt skoncentrowane, ale przyjemnie ożywcze i mineralne. Bardzo dobre (90/100).
Wiedeń wszedł do klasyfikacji ÖTW z impetem. Choć styl win jest bardzo różny – pojawiają się pozycje pełne i mocno zbudowane, ziołowe i lekkie, mineralne i stalowe – to wszystkie one są świetne technicznie. Winiarze z austriackiej stolicy wiedzą co robią i mają dobry plan na przyszłość.
Pozostałe wina:
| Producent | Odmiana | Parcela | Punkty |
| Weingut Wieninger Wien | Grüner Veltliner | Ried Preussen | 89 |
| Weingut Wieninger Wien | Riesling | Ried Preussen | 89 |
| Weingut Cobenzl Wien | Wiener Gemischter Satz DAC | Ried Steinberg | 89 |
| Weingut Edlmoser Wien | Wiener Gemischter Satz DAC | Ried Sätzen | 89 |
| Weingut Christ Wien | Weissburgunder | Ried Falkenberg | 88 |
| Weingut Wieninger Wien | Riesling | Ried Rosengartel | 88 |
| Weingut Cobenzl Wien | Riesling | Ried Preussen | 88 |
| Weingut Mayer am Pfarrplatz Wien | Wiener Gemischter Satz DAC | Ried Preussen | 88 |
| Weingut Edlmoser Wien | Weissburgunder | Ried Himmel | 88 |
| Weingut Fuhrgassl-Huber Wien | Grüner Veltliner | Ried Gollin | 87 |
| Weingut Mayer am Pfarrplatz Wien | Riesling | Ried Preussen | 87 |
| Weingut Cobenzl Wien | Weissburgunder | Ried Seidenhaus | 87 |
